HAKKIMIZDA

Göç Araştırmaları Derneği (GAR), Eylül 2017’de İstanbul’da göç alanında çalışan akademisyenler tarafından kuruldu. Kuruluşundan itibaren farklı disiplinlerden gelen ve göç alanında uzmanlaşmış, çeşitli üniversitelerde ve sivil toplum örgütlerinde görev almış akademisyenlerin katılımı ile genişledi. GAR, kuruluşundan itibaren eleştirel bilgi üretmek, göç alanında yapılan araştırmaları ve araştırmacıları desteklemek, hak temelli bilgi üretimi yoluyla göçmen ve mültecilerin yaşadığı hak ihlallerini görünür kılmak ve saha bilgisine (kanıta) dayalı politika üretimine katkı yapmak amacıyla faaliyetler yürütüyor.  

Türkiye’de göç ve iltica konusu özellikle 2011 sonrasında başlayan Suriye göçünün ardından, ülke gündeminin başlıca konularından biri haline gelmiş olsa da bu alanda üretilen bilgi çoğunlukla eleştirellikten ve göçmen merkezli perspektiften uzaktır. Son zamanlarda dünyada ve Türkiye’de yükselen göçmen ve mülteci karşıtlığı da bilimsel ve hak temelli bilginin üretilmesine engel oluşturmakta, konuyla ilgili yanlış bilgilerin ve dezenformasyonun yaygınlaşmasını kolaylaştırmakta ve üretilen hak temelli ve bilimsel bilginin demokratik bir kamusal yapılanma içinde tartışılmasını imkânsız hale getirmektedir. Bütün bunlarla birlikte, göç ve iltica alanında üretilen bilgi kanıta dayalı, akılcı, kapsayıcı ve eşitlikçi sosyal politikaya yön verememektedir. Bunların dışında, üniversitelerdeki özgür ve bilimsel bilgi üretim alanlarının daralması, üniversiteler üzerindeki siyasi baskının giderek artması; akademi içinde yürütülen araştırmaların bireysel, içe kapalı ve kâr odaklı hale gelmesi; akademi ve sivil toplum iş birliğinin çoğunlukla göz ardı edilmesi gibi sorunlar göç alanındaki bilgi üretimine ve bilginin kamusal ve demokratik yaygınlaştırılmasına dair kaygıları artırmış ve bu derneğin kurulmasının başlıca nedenleri olarak öne çıkmıştır.

GAR’ın başlıca hedefleri göç ve ilticayla ilgili disiplinlerarası araştırmalar yürütmek ve teşvik etmek, bu çalışmalarda üretilen bilginin yayılmasını sağlamak, göçmen ve mültecilerin yerel, ulusal ve uluslararası ölçekte karşı karşıya kaldıkları hak ihlalleri ve kırılganlıklar hakkındaki farkındalığı artırmak ve bu doğrultuda çalışan diğer araştırmacılar, sivil toplum kuruluşları ve göçmen ve mülteciler tarafından üretilen bilgilerin kamusal ve demokratik ortamda tartışmaya açılmasını sağlamaktır. Bu doğrultuda konunun muhataplarını merkeze alarak üretilen hak temelli bilginin, konuyla ilgisi olan tüm kesimlerde yaygınlaştırılması; göçmen ve mültecilerin karşılaştıkları sorunların çözümünde bilgi üretimi ile pratik uygulamalar arasındaki diyaloğu ve iş birliğini kolaylaştırmak üzere ortak platformlar yaratmak derneğin en önemli hedefleri arasındadır.

Bu çerçevede GAR’ın amaçları şunlardır: Göç ve iltica alanına ilişkin yerel, ulusal ve uluslararası geçerliliği olan, araştırmaya dayalı, eleştirel, çok boyutlu ve hak temelli bilgi üretimini sağlamak ve teşvik etmek; bu alanlarla ilgili sorunları tespit etmek; çözüm önerileri geliştirmek; işbirlikleri kurmak ve geliştirmek; araştırmacıların metodolojik ve etik donanımlarını kuvvetlendirmek; üretilen bilginin sosyal politikaya tercüme edilebilmesi için savunuculuk faaliyetleri yürütmek; konunun muhatabı diğer kişi ve kuruluşlarla ortak platformlarda bir araya gelmek, birlikte öğrenmenin ve kolektif bilgi üretiminin zeminini oluşturmak.

GAR olarak yürüttüğümüz çalışmalar üç hak alanında bir araya getirilebilir: 1) İnsan Hakları-Temel Hak ve Özgürlükler; 2) Mülteci Hakları; 3) Eşitlik ve Ayrımcılıkla Mücadele.

Derneğimizin faaliyetlerinin hedefi, mültecilerin yaşam hakkını ve ayrımcılığa uğramama hakkını savunmaktır. Mülteci haklarının her şeyden önce insan hakları olduğu ve kayıtsız şartsız tanınması gerektiğini vurguluyoruz. Mülteci ve göçmenlerin, Türkiye’nin de taraf olduğu uluslararası anlaşmalar ve ulusal mevzuat gereğince haklarının tanınması gerekliliğine ve bu düzenlemelerdeki eksikliklere dikkat çekiyoruz. Ayrıca, mülteci ve göçmen haklarının yalnızca yasal düzenlemelerde değil, daha bütüncül bir çerçevede ele alınması gerekliliğini vurguluyor ve din, dil, ırk, etnik köken, toplumsal cinsiyet ve cinsel yönelimden kaynaklanan diğer ayrımcılık ve hak ihlali biçimlerinin mülteci ve göçmenlerin hayatlarını doğrudan etkilediğini ve bu alandaki her türlü müdahalede dikkate alınması gerektiğini savunuyoruz.

Mültecilerin maruz kaldığı eşitsizlik, ayrımcılık ve çeşitli kırılganlıklara dikkat çekmek ve mülteci haklarını savunmak üzere göç ve iltica alanında kapsamlı ve derinlikli bilgi üretmenin, bu bilgiyi hem kamuoyunda hem de ilgili kişi ve kurumlar arasında yaygınlaştırmanın ve kanıta dayalı üretilmiş hak temelli bilgi üzerinden savunuculuk faaliyeti yürütmenin önemine inanıyoruz. Göçmen ve mültecilerle, onların öz örgütlenmeleriyle ve bu alanda çalışma yürüten hak temelli diğer örgütlerle, eşitlik temelinde, hiyerarşik olmayan ve kapsayıcı ilişkiler kurmayı ana amaçlarımızdan biri olarak benimsiyoruz. Mülteci hakları konusunda yapılan çalışmaları güçlendirmeyi; bir arada yaşamı zorlaştıran engelleri tespit etmeyi; gerçekdışı, yalan ve nefret içerikli bilgi, tutum ve davranışlara müdahale etmeye yönelik sosyo-politik zemini oluşturacak eleştirel, bilimsel ve nitelikli bilgiyi üretmeyi ve yaymayı hedefliyoruz.

Mültecilerin ve göçmenlerin, Türkiye’deki belirsiz yasal statüleri itibariyle başta yaşam ve iltica hakkı olmak üzere çeşitli hak ihlallerine maruz kalmalarının engellenmesi ilkesi çerçevesinde bilgi üretimi ve savunuculuk yapıyoruz.

Bu amaçla yürüttüğümüz temel faaliyetler şunlardır:

1) mevzuat, politika ve uygulamaların izlenmesi;

2) hak temelli bilimsel bilginin kamusal alanda yaygınlaştırılması;

3) göçmen ve mültecilerin ayrımcılığa uğramasını ya da bazı hak alanlarının dışında bırakılmasını normalleştiren söylemlere müdahale etmek için gerekli araçların üretilmesine katkıda bulunma;

4) eğitim ve atölye faaliyetlerinde katılımcılara, hak temelli bilginin aktarılması ve araştırma etiği, yöntem ve mevcut literatür gibi gerekli donanımın kazandırılması.

GAR, eleştirel akademik bilgi üretimini ve eğitimi sürdürme çabasıyla göç alanındaki diğer girişim ve örgütlerden farklılaşmakta, bu yüzden de araştırmaya ve bilgiye dayalı savunuculuk yaklaşımını benimsemektedir.

GAR amaç ve misyonuna uygun olarak;

Araştırma projeleri yapmakta ve raporlar yayımlamaktadır.

Gar Akademi kapsamında eğitim programları (GarEP), yaz okulları, kısa süreli eğitimler düzenlemektedir.

Göç ve iltica gündemine ilişkin güncel seminerler, atölye ve konferanslar düzenlemekte, ilgili alanlarda çalışmalar yürüten sivil toplum kuruluşları ile görüş alışverisi yapmak üzere toplantılar gerçekleştirmekte, çeşitli platformlarda yer almaktadır.

Gar Blog sayfası ile göç ve iltica gündemine ilişkin güncel analiz ve değerlendire yazıları üretmekte, üretilenleri kamuoyu ve araştırmacılarla paylaşmaktadır.

Podcastler, videolar ve güncel gelişmelere ilişkin basın ve kamuoyuna yönelik açıklamalarla göç gündemini takip etmekte ve görüş oluşturmaktadır.