Göç Araştırmaları Derneği Nisan-Mayıs 2024 Bülteni
Herkese merhaba,
Yaza merhaba dediğimiz bugünlerde sizlerle Nisan-Mayıs bültenimizi paylaşmak istiyoruz.
Mayıs ayında ne yazık ki İsrail hükümetinin emri ile Filistin’de BM gözetimindeki Refah mülteci kamplarının vurulduğuna, çok sayıda Filistinli mültecinin yaşamını kaybettiğine tanık olduk.
Zonguldak’ta Afgan mülteci işçi Mohammad Nourtani’nin kaçak maden ocağında çalışırken geçirdiği iş kazasının ardından maden sahipleri tarafından yakılmasına ilişkin açılan davanın ilk duruşması 29 Mayıs tarihinde görüldü. Ocak sahiplerinin birbirlerini suçladığı duruşmanın bir sonraki celsesi 8 Temmuz tarihinde gerçekleştirilecek. Mohammad Nourtani’nin geride kalan 3 çocuğu ve eşi Qamer Gül Meliki’nin yaptığı ‘Uluslararası geçici koruma başvurusu’nun da Zonguldak İdare Mahkemesi tarafından reddedildiğini ekleyelim.
İçişleri Bakanlığı, kayıtsız göçmenlere yönelik kontrol ve operasyonlarını sürdürdüğünü, mobil göç noktası uygulamalarının yaygınlaştırıldığını ve geri göndermelerin arttığını duyurmaya devam ediyor. 9 Mayıs 2024 tarihli Göç İdaresi Başkanlığı verilerine göre Türkiye’de kayıt altına alınmış geçici koruma statüsündeki Suriyeli sayısı bir önceki aya göre 4 bin 894 kişi azaldı. Bu verilerle birlikte alanda çalışan STK’lar, göç politikasında yaşanan gelişmelerin başta kadınlar olmak üzere göçmenlerin sokaklardan çekilmesine, evlere ve kendi topluluklarına kapanmasına yol açtığını, kayıtsız hale gelen göçmen sayısının arttığını bu durumun aynı zamanda hak ve hizmetlere erişim konusunda çeşitli mağduriyetler yarattığını belirtiyorlar.
AB Konseyi Avrupa Parlamentosundan geçen “Avrupa Ortak İltica Sistemi (CEAS) Reformu”nu onayladı. Yeni anlaşma uyarınca, ani sığınmacı akını gibi bir gelişme karşısında üye ülkelerin kriz durumu ilan etmesi ve sığınma prosedürlerini geçici olarak askıya almasına izin verilecek. Anlaşmaya ilişkin eleştiriler; reformun mültecilerin haklarını daraltacağı ve sığınma başvurularının adil ve hızlı bir biçimde değerlendirilmesini zorlaştıracağı; mültecilerin aileleriyle yeniden birleşmesini daha da zorlaşacağı; “Güvenli üçüncü ülke” kavramının daha geniş bir şekilde yorumlanması nedeniyle, anlaşma kapsamında muhtemelen daha fazla insanın geçiş ülkelerine geri gönderileceği konularında yoğunlaşıyor.
Bültenimizde Nisan-Mayıs ayında yayımladığımız GAR Blog yazılarını, üyelerimizin yayın ve çalışmalarını görebilir, ayrıca GAR olarak Mayıs ayı içinde yayımladığımız ve tanıtımını yaptığımız “İstanbul İlçelerinde Göç ve Kent İlişkileri” raporumuza ulaşabilirsiniz.
Herkese güzel bir yaz diliyoruz.
NİSAN- MAYIS AYLARINDA NELER YAPTIK?
“İstanbul İlçelerinde Göç ve Kent İlişkileri” raporumuz Mayıs ayında yayımlandı. Türkiye’nin en büyük göçmen nüfusuna ev sahipliği yapan İstanbul’un dört ilçesinde (Esenyurt, Beyoğlu, Kadıköy ve Zeytinburnu) 2024 yerel seçimleri öncesinde yaptığımız saha araştırmasında, göç ve göçmen meselesinin yerelde nasıl algılandığını ve ilçeler arası benzerlik ve farklılıklar ile ne tür eşitsizlikler üretildiğini ortaya koyduk. Didem Danış’ın koordinatörlüğünde yürütülen projede, Ayşenur Ölmezses, Birgül Çay, Çisel Karacebe ve Yasir Bodur araştırmacı olarak görev aldılar. Çalışma Friedrich-Ebert-Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliğinin desteği ile gerçekleştirildi. Rapora ulaşmak için bu linke tıklayabilirsiniz.
“İstanbul İlçelerinde Göç ve Kent İlişkileri” raporumuzun tanıtım toplantısı 16 Mayıs Perşembe günü İstanbul Kent Konseyi evsahipliğinde çok sayıda kurumun ve basın emekçilerinin katılımı ile gerçekleştirildi. Araştırmanın koordinatörlüğünü yapan üyemiz Dr. Didem Danış ve araştırma ekibinden Birgül Çay raporun içeriği hakkında bilgi verdikten sonra rapor bulguları üzerine serbest bir tartışma yürütüldü. Raporla ilgili haberler bu linklerden okunabilir.
Avrupa Araştırma Konseyi (ERC) tarafından desteklenen ve GAR adına üyelerimiz Dr. Didem Danış ve Dr. Lülüfer Körükmez’in içinde yer aldığı “Avrupa Genelinde Dayanışmalar ve Göçmen Rotaları” (SOLROUTES) projesi kapsamında, 6-8 Mayıs 2024 tarihleri arasında İstanbul’da bir çalıştay düzenlendi. Sekiz farklı ülkeden araştırmacının katılımıyla düzenlenen “Rotalar ve Dayanışma. Saha Çalışmasını Birlikte Kuramsallaştırmak” başlıklı çalıştayda Türkiye, Fas, Tunus ve Belçika’da yürütülen saha araştırmalarının ilk bulguları ele alındı.
Haklara Destek kapsamında GAR olarak danışmanlık aldığımız uzman Kenan Dursun ile birlikte 28 Mayıs tarihinde üyelerimize yönelik “ Sosyal medya araçlarının etkin kullanımı” başlıklı online sosyal medya eğitimi gerçekleştirdik.
GAR olarak 1 Mayıs Birlik, Mücadele ve Dayanışma Gününe ilişkin kısa bir açıklama yayımladık. Sosyal medya hesaplarımızdan göçmen emeği ve emeğin hakları bakımından mültecilerin yaşadıkları sorunları öne çıkarmak ve gündemleştirmek üzere paylaşımlar yaptık.
GAR üyeleri 18 Mayıs’ta İstanbul’da gerçekleştirdiğimiz piknikte buluştu.
Göç alanında çalışan STK’lar ve kadın örgütleri ile 31 Mayıs 2024 tarihinde GAR Ofis’te “Mülteci Kadınların Güncel Sorunları” başlıklı bir kapalı toplantı gerçekleştirdik.
Üyemiz Dr. Gülay Uğur Göksel ile Dr. Sedef Turper Alışık’ın beraber yürüttüğü “Toplumsal Uyuma İlişkin Algı ve Görüşler” araştırması kapsamında 9 Mayıs tarihinde Yalova Üniversitesi’nde ve 10 Mayıs tarihinde Bilgi Üniversitesi’nde odak grup toplantıları gerçekleştirdik.
GArEP eğitimi katılımcılarından Berhudan Şamar, Fatma Gül Eryıldız, Helin Kotan ve Gani Aladağ VIII. İlişkisel Sosyal Bilimler Kongresi’nde üyemiz Dr. Polat Alpman’ın öncülüğünde gerçekleşen GAR Göç Özel Oturumunda çalışmalarını sundular. Söz konusu kongrede, Berhudan Şamar “Ülke-içi Zorla Yerinden Edilenlerin Psikososyal Sorunları” başlıklı sunumu ile “teşvik ödülüne” layık görüldü. Arkadaşlarımızı tebrik eder, çalışmalarının devamını dileriz.
GAR BLOG
GArEP katılımcılarından Gani Aladağ’ın “Suriyeliler Her Yerde!” adlı kitabı değerlendirdiği blog yazısına bu linkten ulaşabilirsiniz.
GArEP katılımcılarından Jale Avyüzen Zobar’ın “Gurbet Pastası* Hemşinliler, Göç ve Pastacılık.” adlı kitabı değerlendirdiği blog yazısına bu linkten ulaşabilirsiniz.
Viyana’da yaşayan bağımsız araştırmacı Ireland Maechtle’nın GARBlog için yazdığı “Need for a Female Lens on Integration Opportunities for Migrantsis” başlıklı yazısına bu linkten ulaşabilirsiniz.
GAR stajyeri Erasmus öğrencisi Cheyenne Toss’un GAR Blog için yazdığı “Hubban Yaratıcı Göçmen Ağı Sultanbeyli Sergi Açılışı Hakkında” başlıklı yazısına bu linkten ulaşabilirsiniz.
GArEP katılımcılarından Ezgi Öziş’in “Ötekilerin Hakları: Yabancılar, Yerliler, Vatandaşlar” adlı kitabı değerlendirdiği blog yazısına bu linkten ulaşabilirsiniz
GArEP katılımcılarından Fatma Eryıldız’ın Bizim Mustakbel Harap Oldu adlı kitabı değerlendirdiği blog yazısına bu linkten ulaşabilirsiniz.
GArEP katılımcılarından Gizem Kosova’nın ‘Sıcher in Kreuzberg’ Berlin’deki Küçük İstanbul adlı kitabın değerlendirmesine buradan ulaşabilirsiniz.
Üyemiz Doç. Dr. Didem Danış, 20 Aralık 2023’de Fransa’da kabul edilen yeni göç yasasını ve giderek yaygınlaşan göçmen karşıtı iklimi Fransız sosyolog Séverine Chauvel ile konuştu. Söyleşiyi bu linkten okuyabilirsiniz.
ÜYELERİMİZDEN HABERLER
Üyelerimiz Dr. Neva Övünç Öztürk ve Dr. Besim Can Zırh, İnsan Hakları Derneği için “İnsan Hakları Eylem Planı Çerçevesinde Mülteci Hakları” başlıklı değerlendirme raporu hazırladılar.
Üyemiz Sibel Karadağ’ın da son on yılın göç politikasına dair bir bölümle katkıda bulunduğu Erik-Jan Zürcher ve Alp Yenen’in derlediği “A Hundred Years of Republican Turkey” kitabının Türkçe çevirisi İletişim Yayınlarından çıktı.
Üyemiz Dr. Ayşem Biriz Karaçay’ın kaleme aldığı “On Its Eighth Anniversary: The EU-Turkey Deal – From Externalization to Digitalization” başlıklı makale International Journal of Human Mobility dergisinde yayınlandı.
Üyemiz Dr. Sibel Karadağ’ın, Dr. Doruk Tatar ile birlikte kaleme aldığı “Powered by Secrecy: Contesting Imaginaries of Migration Governance in Turkey” başlıklı makale yayımlandı.
Dr. Zeynep Özen Barkot tarafından Bir Arada Yaşarız Eğitim ve Toplumsal Araştırma Vakfı için hazırlanan ve üyelerimiz Dr. Lülüfer Körükmez ve Dr. Cansu Akbaş Demirel’in danışmanlık yaptığı “Mülteci Karşıtı Söylemlerle Nasıl Bir Mücadele?” raporu yayınlandı.
Üyemiz Prof. Dr. Deniz S. Sert’in kaleme aldığı, “Why Türkiye matters for Europe’s migration challenges” başlıklı değerlendirme yayınlandı.
Üyemiz Dr. Bürge Elvan Erginli’nin, Dr. Itır Akdoğan ile beraber kaleme aldığı, Yerel Yönetişimde Rezilyans Projesi (RESLOG) kapsamında Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV) iş birliği ile gerçekleştirilen “Belediyelerde Göç Veri Yönetimi ve Veriye Dayalı Karar Alma Politika Raporu” yayımlandı.
Üyemiz Dr. Neva Ö. Öztürk’ün katılımcıları arasında olduğu, Vienna Institute for International Dialogue and Cooperation tarafından düzenlenen AB’nin dışsallaştırma politikaları ile bu politikaların sığınmacılara ve Türkiye’nin sığınma ve göç sistemine olan etkilerinin masaya yatırıldığı etkinlik 8 Nisan’da gerçekleşti. Etkinliğin detaylarına bu linkten ulaşabilirsiniz.
Üyemiz Dr. Didem Danış, 17 Nisan’da Açık Radyo’da Ferhat Kentel ve Waseem Siddiqui’nin hazırladığı Hüsnükabul programına katılarak “İstanbul İlçelerinde Göç ve Kent İlişkileri” raporu ve Türkiye’de göçmenleri etkileyen politikalar hakkında konuştu. Yayının kaydına bu linkten ulaşabilirsiniz.
Üyelerimizden Doç. Dr. Didem Danış ve Prof. Dr. Deniz Sert Koç Üniversitesi’nde 17-19 Nisan’da gerçekleşen 2024 IMISCOE Bahar Konferansına “Shattered Ground, Shifting Lives: Exploring Post-Earthquake Mobilities and Immobilities” başlıklı sunum ile katıldılar.
Üyemiz Dr. Didem Danış’ın derlediği “Gitmek ve Dönmek Arasında: Türkiye’de Yeni Nesil Beyin Göçü” kitabının tanıtımı kitaba katkı veren yazarların katılımıyla 22 Nisan’da Sakarya Üniversitesinde düzenlenen bir panelle gerçekleşti.
Üyemiz Dr. Polat Alpman GArEP eğitimi katılımcıları ile birlikte 25-26 Nisan tarihlerinde Ankara’da düzenlenen VIII. İlişkisel Sosyal Bilimler Kongresi’nde GAR Göç Özel Oturumuna katıldı.
Üyemiz Dr. Didem Danış ve Buket Özdemir Dal 26 Nisan tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Göçmen İşçi Sağlığı Merkezini ziyaret ederek görüş alışverişinde bulundu.
Üyemiz Dr. Lülüfer Körükmez, ERC projesi kapsamında İzmir’de yürüttüğü saha araştırmasından yola çıkarak 2 Mayıs tarihinde “İzmir’de Göçmenlerle Dayanışma” başlıklı bir online sunum gerçekleştirdi.
Üyelerimiz Dr. Esra Demirkol ve Dr. Besim Can Zırh, 2-3 Mayıs tarihlerinde Ankara’da Göç İdaresi Başkanlığı Yerleşkesinde gerçekleşen “Kamu, Akademi, Özel Sektör ve Sivil Toplum Kuruluşları Temsilcileri Katılımı ile MAGNET Öncesi Paydaşlar” (PRE-MAGNET) toplantısına katıldılar.
Üyemiz Dr. Didem Danış, 9 Mayıs tarihinde Yalova Üniversitesi’nde “Toplumsal Eşitsizlikler Işığında Göçmenler ve Sosyal Hizmet” başlıklı bir konuşma gerçekleştirdi.
Üyelerimiz Dr. Besim Can ZIRH ve ve Dr. Esra Demirkol Colosio, 10 Mayıs tarihinde Ankara’da düzenlenen HUBBAN:Exhibition projesi etkinliğine katıldı.
Üyemiz Dr. Didem Danış, 12 Mayıs tarihinde İstanbul Topkapı Üniversitesi öğrencilerine yönelik “Türkiye’de Değişen Nüfus, değişen toplum ve göçler” başlıklı online bir seminer gerçekleştirdi.
Üyemiz Dr. Didem Danış, 14 Mayıs tarihinde Göçmen Sendikası Girişimi tarafından düzenlenen “Deprem Bölgesinde Göçmen Olmak” başlıklı online bir konuşma gerçekleştirdi.
Üyelerimiz Dr. Didem Danış ve Dr. Ayşem Biriz Karaçay, 17 Mayıs tarihinde İstanbul Ticaret Üniversitesi’nin düzenlediği “Yeni İpek Yolları ve Göç Hareketleri Sempozyumu”na katılarak bildiri sundular.
Üyelerimiz Dr. Sibel Karadağ ve Dr. İlke Şanlıer, 20 Mayıs tarihinde Adana’da düzenlenen CHP Adana Belediye Başkanları çalıştayında “Yerel Yönetimlerin Sığınmacı Politikaları” başlıklı toplantıya konuşmacı olarak katıldılar.
Üyelerimiz Dr. Gülay Uğur Göksel ve Dr. Besim Can Zırh, COST Action 20107 kapsamında 23 Mayıs 2024 tarihinde University of Fribourg’da düzenlenen “State and Religious Actors’ Perspectives on Refugees: Discrepancies and Overlaps in their narratives” başlıklı toplantıya katıldılar.
Üyelerimiz Dr. Neva Övünç Öztürk ve Dr. Polat S. Alpman, Göç Araştırmaları Vakfı tarafından 25-26 Mayıs 2024 tarihlerinde Ankara’da ikincisi düzenlenen “Değişen Öteki Algısı ve Uygulamadaki Dönüşümler” başlıklı çalıştaya katıldılar.
Üyemiz Neva Övünç Öztürk TEPAV’ın 22 Mayıs’ta düzenlediği “Göç ve Mülteci Hukukunda İnsan Onuru Kavramı” başlıklı toplantısına konuşmacı olarak katıldı.
Üyelerimiz Dr. Lülüfer Körükmez ve Dr. Didem Danış, 25 Mayıs tarihinde Datça’da düzenlenen Can Yücel Kültür Sanat Festivali kapsamında Göç temalı panelde konuşma yaptılar.
Üyelerimiz Prof. Deniz Sert ve Dr. Didem Danış, 30 Mayıs tarihinde İstanbul’da ICMPD ve Göç İdaresi Başkanlığı tarafından düzenlenen“Göç Yönetiminde Çok Aktörlü Operasyonel İş Birliğinin Geliştirilmesi: Göç Yönetimi Makamları Arasında Ağ Oluşturma” (MAGNET) toplantısına katıldılar.
